ارزیابی آلودگی و پتانسیل تحرک عناصر بالقوه سمی در رسوبات رودخانه زاینده رود، کلانشهر اصفهان

Authors

Abstract:

در زیست بوم های طبیعی محیط رسوبی دارای اهمیت ویژه ای می باشد؛ زیرا محل تجمع عناصر بالقوه سمی در محیط آب و رسوب بوده و در شرایط خاصی می تواند خود به عنوان منشا آلودگی در آب عمل کند. هدف از این پژوهش، ارزیابی غلظت و پتانسیل آلودگی عناصر بالقوه سمی، با تاکید بر تاثیر محیط شهری اصفهان، بر رسوبات رودخانه زاینده رود می باشد. برای این منظور 23 نمونه از رسوبات این رودخانه در محدوده شهر اصفهان نمونه برداری شدند. بعد از طی مراحل آماده سازی، آنالیز غلظت کل به روش ICP-OES و آنالیز های استخراج گزینشی یک مرحله ای با استفاده از حلال های اسید استیک 43/0 مولار و EDTA 05/0 مولار بر روی نمونه های جمع آوری شده انجام شد. ارزیابی نتایج حاصل از غلظت کل بر اساس شاخص های زیست محیطی نشان داد که غلظت عناصر Ag، As، Cu، Pb، Zn، و S نسبت به زمینه طبیعی منطقه در رسوبات دارای غنی شدگی با منشا انسانی می باشد. همچنین بر اساس این شاخص ها میزان آلودگی در امتداد رودخانه به سمت پائین دست و به ویژه پس از تصفیه خانه فاضلاب جنوب اصفهان افزایش می یابد. ارزیابی نتایج با استفاده از آزمون های آماری چند متغیره نیز مؤید رفتار مشابه عناصر بر اساس منشا آلودگی می باشد؛ به گونه ای که عناصر با منشاء آلودگی انسانزاد غالباً در گروه های یکسان با همبستگی بالا قرار می گیرند. تعین جزء محلول با استفاده از روشهای استخراج گزینشی یک مرحله نشان داد که تقریباً 50 درصد از جامعه آماری عناصر مس و گوگرد دارای فاکتور تحرک نسبی بیشتر از 30 درصد بوده که مطابق با میزان خطر بالا می باشد. همچنین 50 درصد از جامعه آماری عناصر Pb، Mn و Zn فاکتور تحرک نسبی بین 10 تا 30 درصد را نشان می دهد که بیانگر پتانسیل خطر متوسط این عناصر می باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی آلودگی به ترکیبات جیوه در شماری از پرندگان وحشی شهر اصفهان و رودخانه زاینده رود

جیوه یکی از سمی‌ترین فلزات سنگین است که دارای خاصیت تجمع و بزرگنمایی زیستی در زنجیره غذایی می‌باشد. اصفهان از استان‌های مهم صنعتی کشور است که با وجود تعدد منابع آلاینده جیوه تاکنون پایش زیستی جیوه در محیط زیست آن انجام نگرفته است. پرندگان به طرق مختلف ازجمله تماس مستقیم با آب و غذای آلوده، در معرض جیوه قرار می‌گیرند و شاخص زیستی مناسبی برای پایش آلاینده‌های محیط به شمار می‌آیند. هدف از این مطال...

full text

بررسی کانی های رسی تراس های رودخانه زاینده رود اصفهان

In 1 his experiment for SI udyi ng and co mparing of clay m i nera Il. in t he sol is uf river terraces, fou r profi les se lec teu and ),:unpICtl a, reprc.'>enlcd profiles for mineralogical analysis. Three profile..; were on th ree terraces of Zayanuehrood river in Pole - ShllhrCSlan Ihal caen of them has different ages, and the forth is loca ted un the o ld rive r alluvial pla in and is ...

full text

بررسی آلودگی عناصر بالقوه سمی در مخزن سد لتیان، با نگرشی به نقش رسوبات در کنترل آلاینده‏ها

 آلودگی‌های  انسان‏زاد و یا زمین‏زاد ‏ مهم‌ترین تهدیدکننده‏های  منابع آبی هستند که ارتباط مستقیم با سلامت عمومی جامعه دارد و توسعه انسانی منابع آب را به شدت تهدید می‏کند. مخزن سد لتیان، یکی از منابع اصلی تأمین آب شرب تهران است که در این نوشتار، مطالعات ژئوشیمی زیست‌محیطی همزمان آب و رسوب در آن مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور 8 ایستگاه در سطح دریاچه انتخاب و نمونه‏برداری آب (برای دو فاز مع...

full text

بررسی آب زمین شیمی و منشا فلزات بالقوه سمی(cu, pb, zn, cd, cr, ni) در رودخانه زاینده رود

به منظور بررسی کیفیت رودخانه زاینده­رود، از آب و رسوبات این رودخانه در محدوده­ای به شعاع 50 کیلومتر از مرکز اصفهان، نمونه­برداری شد. محاسبه ضرایب شاخص نفوذپذیری، و نسبت جذب سدیم و نیز نمودار ویلکاکس نشان می­دهد که کیفیت آب رودخانه زاینده­رود برای مصارف کشاورزی مناسب است. شاخص اشباع­شدگی(si) نیز کیفیت مناسب این رودخانه را برای مصارف صنعتی در بیشتر نقاط نشان داد. مقایسه پساب­های تخلیه­شده از سه ت...

full text

سنجش و ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در رسوبات رودخانه گرگان رود

مطالعات ژئوشیمیایی رسوبات پیکره‌های آبی مانند رودخانه‌ها، مصب‌ها و بستر دریاها، می‌تواند گام مؤثری برای یافتن منشأ رسوبات، الگوی پراکنش عناصر و ارزیابی زیست‌ محیطی وضعیت آلاینده‌ها برای مدت موجود در یک منطقه باشد. رسوبات، محل نهایی تجمع فلزات سنگین در محیط آبی‌اند، اما تحت شرایطی می‌توانند خود به‌عنوان منبع آلودگی در آب عمل کنند. ورود فلزات سنگین به منابع آبی از طرق مختلف، باعث ایجاد مخاطراتی ا...

full text

بررسی آلودگی به ترکیبات جیوه در شماری از پرندگان وحشی شهر اصفهان و رودخانه زاینده رود

جیوه یکی از سمی ترین فلزات سنگین است که دارای خاصیت تجمع و بزرگنمایی زیستی در زنجیره غذایی می باشد. اصفهان از استان های مهم صنعتی کشور است که با وجود تعدد منابع آلاینده جیوه تاکنون پایش زیستی جیوه در محیط زیست آن انجام نگرفته است. پرندگان به طرق مختلف ازجمله تماس مستقیم با آب و غذای آلوده، در معرض جیوه قرار می گیرند و شاخص زیستی مناسبی برای پایش آلاینده های محیط به شمار می آیند. هدف از این مطال...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 72  issue 2

pages  213- 226

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023